Chương trình chuyển đổi số quốc gia đến năm 2025, định hướng đến năm 2030 được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt là một văn bản quan trọng, vừa mang tính chiến lược lâu dài, vừa là kế hoạch hành động cụ thể để các cấp, các ngành triển khai thực hiện chuyển đổi số trong thời gian tới. Chương trình xác định rõ ràng các lĩnh vực cần được cần tập trung nguồn lực, ưu tiên chuyển đổi số trước tiên, bao gồm: y tế, giáo dục, tài chính-ngân hàng, nông nghiệp, giao thông vận tải, năng lượng, tài nguyên môi trường và sản xuất công nghiệp. Đây đều là những lĩnh vực có ảnh hưởng lớn đến đời sống xã hội và người dân.
1. Y Tế
Ý tết là lĩnh vực được ưu tiên chuyển đổi số bật nhất, kỳ vọng sẽ mang lại nhiều lợi ích to lớn cho người dân. Cụ thể, sẽ tập trung phát triển các nền tảng hỗ trợ khám và chữa bệnh từ xa, giúp người bệnh được tiếp cận dịch vụ y tế một cách thuận tiện, nhanh chóng hơn mà không cần phải đến trực tiếp các cơ sở y tế.
Bên cạnh đó, 100% bệnh viện, phòng khám đều có bộ phận khám và điều trị từ xa. Việc này sẽ giúp giảm tải cho các cơ sở y tế, hạn chế nguy cơ lây nhiễm chéo và nâng cao khả năng tiếp cận dịch vụ y tế của người dân, nhất là ở vùng sâu, vùng xa. Ngoài các nền tảng hỗ trợ, công nghệ số cũng được áp dụng mạnh mẽ vào quản lý hồ sơ, thông tin bệnh án, thanh toán viện phí… nhằm hiện đại hóa hoạt động y tế, hướng tới xây dựng hệ thống bệnh viện thông minh trong tương lai. Dự kiến sẽ hình thành hồ sơ sức khỏe điện tử cho mỗi người dân, từ đó có thể được tư vấn và chăm sóc bởi bác sĩ cá nhân.
>> Xem thêm: Lộ trình chuyển đổi số thành công qua 3 giai đoạn then chốt
2. Giáo Dục
Chuyển đổi số trong giáo dục được kỳ vọng sẽ tạo ra cuộc cách mạng trong công tác dạy và học. Cụ thể, sẽ tập trung phát triển các nền tảng hỗ trợ giáo viên và học sinh, sinh viên có thể dạy và học trực tuyến một cách hiệu quả. Bên cạnh đó, công nghệ số được tích hợp mạnh mẽ vào công tác quản lý nhà trường cũng như trong quá trình giảng dạy và học tập. Các tài liệu, giáo trình được số hóa giúp việc tra cứu và chia sẻ dễ dàng hơn. Các nền tảng chia sẻ tài nguyên học tập trực tuyến cũng được xây dựng để hỗ trợ cho quá trình đào tạo. 100% trường học sẽ áp dụng dạy và học trực tuyến, trong đó học sinh, sinh viên được học online ít nhất 20% khối lượng chương trình. Công nghệ cũng được sử dụng để giao bài tập, kiểm tra sự chuẩn bị của học sinh, từ đó nâng cao hiệu quả giảng dạy.
3. Tài chính – Ngân hàng
Việc ưu tiên chuyển đổi số lĩnh vực Tài chính – Ngân hàng được kỳ vọng sẽ tạo ra nhiều lợi ích cho lĩnh vực này. Cụ thể, sẽ xây dựng nền tảng tài chính số hiện đại, bền vững, trong đó tập trung vào tài chính điện tử. Công nghệ số cũng sẽ được áp dụng mạnh mẽ để cải cách các ngành thuế, hải quan, kho bạc, chứng khoán. Việc này sẽ tăng tính minh bạch, hiệu quả trong các hoạt động.
Bên cạnh đó, các ngân hàng thương mại sẽ được chuyển đổi số để cung cấp các dịch vụ ngân hàng số với các kênh phân phối đa dạng, thuận tiện, an toàn. Các ngân hàng cũng sẽ hợp tác với các công ty Fintech để xây dựng hệ sinh thái dịch vụ tài chính ngân hàng, mang lại nhiều lợi ích cho người dân.
4. Nông Nghiệp
Chuyển đổi số sẽ mở ra kỷ nguyên mới cho ngành nông nghiệp nước ta. Điều then chốt là phải xây dựng được những cơ sở dữ liệu lớn, đầy đủ thông tin về tình hình sản xuất nông nghiệp như: đất đai, cây trồng, vật nuôi… Những dữ liệu này sẽ giúp các nhà hoạch định chính sách nắm bắt kịp thời diễn biến thị trường, từ đó đưa ra chiến lược phát triển phù hợp. Bên cạnh đó, nhằm tăng tính ưu tiên chuyển đổi số cho nền nông nghiệp việc ứng dụng mạnh mẽ công nghệ số vào tự động hóa quy trình sản xuất, quản lý chuỗi cung ứng,… giúp đảm bảo tính minh bạch, an toàn vệ sinh thực phẩm cũng được chú trọng. Mục tiêu lớn là mỗi nông dân có thể trở thành một doanh nhân thông qua việc ứng dụng công nghệ số từ sản xuất đến tiêu thụ nông sản. Điều này sẽ thúc đẩy phát triển thương mại điện tử, nâng cao giá trị ngành nông nghiệp.
5. Giao thông vận tải và logistics
Triển khai ưu tiên chuyển đổi số trong lĩnh vực giao thông vận tải và logistics sẽ ưu tiên vào phát triển các hệ thống giao thông thông minh, bao gồm giao thông đô thị, đường cao tốc và quốc lộ. Bên cạnh đó là việc chuyển đổi số các cảng biển, cảng thủy nội địa, sân bay, ga tàu, kho bãi… nhằm tối ưu hóa hoạt động. Nền tảng công nghệ cũng cho phép kết nối giữa các chủ hàng, doanh nghiệp vận tải và khách hàng thành một hệ thống một cửa thuận tiện. Qua đó giúp tối ưu hóa chi phí, thời gian vận chuyển.
6. Năng Lượng
Ưu tiên chuyển đổi số lĩnh vực năng lượng sẽ tập trung tối đa hóa và tự động hóa các mạng lưới điện, nhằm cung cấp điện một cách hiệu quả, ổn định nhất. Đồng hồ điện thông minh được lắp đặt và kết nối để cải thiện việc ghi chép, thanh toán tiền điện, phát hiện sự cố lưới điện nhanh chóng, đồng thời hỗ trợ người dùng tiết kiệm năng lượng tối đa. Những nỗ lực chuyển đổi số này sẽ giúp nâng cao hiệu quả hoạt động, giảm tổn thất trong sản xuất và phân phối điện, từ đó hướng tới mục tiêu cung cấp năng lượng ổn định, bền vững cho xã hội.
7. Tài nguyên và Môi trường
Ưu tiên hàng đầu của lĩnh vực tài nguyên và môi trường là xây dựng các cơ sở dữ liệu lớn, toàn diện để quản lý đất đai, tài nguyên thiên nhiên, môi trường. Các hệ thống thông tin, giám sát tự động cũng được áp dụng để theo dõi, cảnh báo sớm các sự cố môi trường hay thiên tai. Bản đồ số quốc gia mở cũng được xây dựng nhằm phát triển các dịch vụ số phục vụ cho kinh tế xã hội. Đây đều là những bước đi cần thiết để góp phần bảo vệ môi trường và phát triển bền vững.
8. Sản xuất công nghiệp
Chuyển đổi số đối với lĩnh vực sản xuất công nghiệp được kỳ vọng sẽ tạo ra cuộc cách mạng công nghiệp. Theo đó, sẽ tập trung vào các trụ cột chính như: xây dựng chiến lược, cơ cấu tổ chức thông minh cho doanh nghiệp, chuyển đổi các nhà máy thành nhà máy thông minh với tự động hóa quy trình sản xuất, vận hành doanh nghiệp một cách thông minh, linh hoạt dựa trên dữ liệu, sản xuất ra các sản phẩm thông minh, phát triển kỹ năng số, tư duy số cho người lao động.
Như vậy, có thể thấy chuyển đổi số là xu thế tất yếu đối với mọi lĩnh vực. Tuy nhiên, trong bối cảnh nguồn lực còn hạn chế, cần có sự tập trung và lựa chọn những lĩnh vực then chốt, có tác động lớn tới đời sống kinh tế xã hội để ưu tiên chuyển đổi số trước, từ đó tạo động lực lan tỏa cho các lĩnh vực khác.
